Consumenten genieten bij de aankoop van producten bijzondere wettelijke bescherming. Eén zo'n regel van consumentenbescherming is dat, indien de gekochte zaak binnen een half jaar na aflevering afwijkingen (gebreken) vertoont, wordt vermoed dat deze gebreken al bij aflevering aanwezig waren. Dit is alleen anders indien 'de aard van de zaak of de aard van de afwijking zich daartegen verzet'.
Op 19 maart 2013 oordeelde het Gerechtshof Den Haag over een situatie waarin een particulier een tien jaar oude Ford Escort kocht van een autodealer voor een bedrag van € 2.650,--. Drie maanden na aankoop kreeg de consument pech met de auto. De auto is toen door de dealer voor een bedrag van € 1.199,39 gerepareerd. Omdat de auto na reparatie nog steeds gebreken vertoonde, heeft de consument op 14 november 2007 aan de dealer een termijn van twee weken gesteld om de auto alsnog in goede staat te brengen. De dealer heeft hieraan geen gevolg gegeven.
In eerste aanleg heeft de consument bij de kantonrechter ontbinding van de overeenkomst en veroordeling tot terugbetaling van de koopprijs van de auto gevorderd. De dealer stelde een tegenvordering in tot betaling van de openstaande reparatiefactuur. Omdat de dealer niet kon bewijzen dat de auto bij aflevering aan de consument in goede conditie was en alle eigenschappen had die de consument van een dergelijke auto mocht verwachten, is de kantonrechter er - vanwege het besproken wettelijk bewijsvermoeden - vanuit gegaan dat de auto bij aflevering niet aan de koopovereenkomst beantwoordde. De vordering van de consument is daarom toegewezen. De dealer heeft tegen het vonnis van de kantonrechter hoger beroep ingesteld bij het Gerechtshof Den Haag.
Hierna zullen de feiten en omstandigheden en de stellingen van partijen worden weergeven. Vervolgens zal de uitspraak van het Hof worden besproken en zal worden geëindigd met enkele afsluitende opmerkingen.
Feiten en stellingen partijen
De belangrijkste stelling van de dealer in het hoger beroep is dat de door de kantonrechter toegepaste regel van consumentenbescherming niet van toepassing is in deze zaak. Dit, omdat de aard van de zaak en de aard van de afwijking zich daartegen verzet.
De dealer stelt dat de pech in september 2007 het gevolg is van een lekke radiateur, die heeft gezorgd voor flinke oververhitting van de motor en een gedeeltelijk gesmolten cilinderkop. Volgens de dealer staat dit er niet aan in de weg dat de auto bij aflevering wel aan de overeenkomst beantwoordde en dus geen afwijkingen of gebreken vertoonde. Het is naar de mening van de dealer namelijk ondenkbaar dat de auto al bij aflevering een kapotte radiateur had. In dat geval zou de lekkage zich volgens de dealer al veel eerder hebben geopenbaard, en niet pas nadat de consument al bijna 4.000 kilometer met de auto had gereden. Bij reparatie van de auto heeft de dealer vastgesteld dat de lekkende radiateur is ontstaan door toedoen van een van buitenkomende oorzaak, waarbij bijvoorbeeld kan worden gedacht aan steenslag. Bovendien moet volgens de dealer door de consument onder ogen worden gezien dat de auto ten tijde van de koop tien jaar oud was. Gelet op de leeftijd en het kilometrage van ruim 130.000 km. had de consument er rekening mee moeten houden dat de auto na aflevering gebreken zou kunnen gaan vertonen, zonder dat de dealer hiervan enig verwijt treft. Volgens de dealer had de kantonrechter haar niet met het bewijs moeten belasten dat de auto op het moment van afleveren voldeed. Dat de auto direct na aflevering problemen had met het stationair draaien, staat geheel los van het effect dat aan de radiateur is ontstaan en is door de kantonrechter volgens de dealer ten onrechte in zijn bewijswaardering betrokken.
De uitspraak van het Hof
Het Hof stelt allereerst vast dat partijen het erover eens zijn dat de overeenkomst is te kwalificeren als een consumentenkoop als bedoeld in de wet. Dit betekent dat in beginsel de regel van consumentenrecht van toepassing is dat, indien een geleverde zaak binnen zes maanden na aflevering gebreken vertoont, er vanuit moet worden gegaan dat deze gebreken al bestonden ten tijde van de aflevering.
Vaststaat dat de consument in september 2007 pech heeft gekregen met de auto. Dit betekent dat de afwijking van het overeengekomene zich binnen een termijn van zes maanden na aflevering heeft geopenbaard. Bovendien hebben de consument en haar echtgenoot verklaard dat de motor van de auto van meet af aan stationair te snel liep, waarover zij diverse malen tevergeefs bij de dealer hebben geklaagd. Indien het toerental lager werd afgesteld, sloeg de motor af. De dealer heeft een en ander niet weersproken. Ook op dit punt moet worden geoordeeld dat sprake is van een afwijking van het overeengekomene, die zich binnen een termijn van zes maanden heeft geopenbaard. Dit betekent dat de auto wordt vermoed niet aan de overeenkomst te hebben beantwoord.
Anders dan de dealer kennelijk meent, verzet de aard van de zaak (auto), noch de aard van de afwijking (autopech) zich tegen dit bewijsvermoeden. Ook de leeftijd van de auto en de door de consument betaalde koopprijs verzetten zich daartegen niet. Immers, ook van een tien jaar oude, APK goedgekeurde auto mag worden verwacht dat daarmee langer dan enkele maanden op veilige wijze kan worden gereden. Met de kantonrechter is het Hof van oordeel dat de dealer het bewijsvermoeden niet heeft ontkracht. De personen werkzaam bij de dealer hebben als getuigen niets relevants verklaard. Eén van de getuigen heeft aangegeven hooguit één kilometer met de auto te hebben gereden toen de vorige eigenaar deze kwam inruilen en dat de auto niet technisch is bekeken voordat deze werd doorverkocht. De dealer heeft aangeboden te bewijzen dat de auto geen lekke radiateur had toen deze in juli 2007 werd gekocht. Dit bewijsaanbod passeert het Hof als niet relevant. Zoals het aangeboden bewijs wordt geleverd, doet dit niet af aan het feit dat direct na aflevering van de auto de motor veel te snel stationair liep en dat de dealer dit euvel niet heeft kunnen verhelpen. Dit euvel was van dien aard dat de auto niet de eigenschappen had die consument ervan mocht verwachten. Dit betekent dat het hoger beroep niet slaagt en dat het Hof het vonnis van de kantonrechter bekrachtigt.
Ten slotte
Uit het besproken arrest van het Gerechtshof Den Haag blijkt dat consumenten ook worden beschermd bij de aankoop van auto's van bijvoorbeeld tien jaar oud. Indien zo'n auto binnen een half jaar na levering gebreken vertoont, dient de dealer te bewijzen dat deze gebreken ook niet ten tijde van de aflevering al bestonden. De dealer komt er in dat geval niet mee weg door erop te wijzen dat de auto al bijvoorbeeld tien jaar oud is en dat deze al veel kilometers heeft gemaakt. Ook in zo'n geval mag een consument ervan uitgaan dat er met zo'n auto langer dan enkele maanden op veilige wijze gereden kan worden.
De uitspraak van het Hof is te vinden op www.rechtspraak.nl, onder LJN-nummer: BZ6596.
Voor meer informatie of advies over dit onderwerp kunt u contact opnemen met ons kantoor (tel: 010-7504475 of e-mail info@thladvocaten.nl)