Op 4 december 2013 oordeelde de Kantonrechter Roermond dat het ontbreken van een VSM-pakket ter waarde van € 100,00 de ontbinding van een koopovereenkomst voor een Kia Rio met een koopprijs van € 20.250,00 rechtvaardigde.
Feiten en standpunten van partijen
Op 19 mei 2012 kocht de koper van de dealer een Kia Rio 1.4 CVVT AUT Super Pack 5drs voor een koopsom van 20.250,00. Uit de verkoopbrochure blijkt dat de auto is verkocht met een VSM-pakket.
Het VSM-pakket bestaat uit drie functionaliteiten, te weten VSM, HAC en ESS. Het VSM-systeem werkt samen met bestuursbekrachtiging om ervoor te zorgen dat de auto stabiel blijft wanneer tegelijkertijd wordt geremd en gestuurd. Het HAC-systeem zorgt ervoor dat de auto niet naar achter rolt wanneer deze wegrijdt op een steile heuvel. Het ESS-systeem zorgt ervoor dat de remlichten automatisch gaan knipperen wanneer de auto plotseling tot stilstand komt. Het VSM-pakket biedt dus extra veiligheid in bepaalde situaties.
De koper krijgt uiteindelijk een auto zonder VSM-pakket en vindt dat zij recht heeft op een reparatie of vervanging door de dealer binnen een redelijke termijn en zonder enige overlast. Zij heeft de dealer verzocht om herstel, danwel kosteloze vervanging van de Kia Rio door een Kia Rio mét VSM-pakket. Omdat de dealer hierop heeft aangegeven dat het gebrek niet hersteld kan worden, vordert de koper primair de ontbinding van de koopovereenkomst en veroordeling van de dealer tot terugbetaling aan haar de koopsom van € 20.250,00.
De autodealer erkent dat het VSM-pakket ontbreekt en dat de auto als gevolg hiervan niet beantwoordt aan de overeenkomst, zodat sprake is van non-conformiteit. Herstel of vervanging van de auto is volgens de dealer echter praktisch onmogelijk. De dealer stelt zich op het standpunt dat het ontbreken van het VSM-pakket op de auto de ontbinding van de koopovereenkomst niet rechtvaardigt. Dit, omdat de kosten van de ontbinding niet in verhouding staan tot de kosten van een ander recht dat de eiseres toekomt, te weten prijsvermindering. Dit nu het gebrek aan waarde vertegenwoordigt van € 100,00 ten opzichte van de verkoopprijs van€ 20.250,00. Daar komt volgens de dealer bij dat in specifieke geval van eiseres het ontbreken van het VSM-pakket geen ernstige overlast heeft veroorzaakt en geen wezenlijke invloed heeft op het gebruiksgenot en het rijcomfort van de auto. Daarnaast is volgens de dealer van groot belang dat de auto vanwege het ontbreken van het VSM-pakket niet onveilig is. De auto voldoet ook zonder het VSM-pakket aan alle wettelijke eisen.
De beoordeling door de kantonrechter
De kantonrechter stelt voorop dat er sprake is van consumentenkoop als bedoeld in de wet. De wet bepaalt dat de afgeleverde zaak aan de overeenkomst moet beantwoorden. In de order voor de auto staat vermeld dat de auto zal worden geleverd met een luxe afleverpakket ter waarde van € 100,00. Tussen partijen staat vast dat dit het VSM-pakket betreft. Dit VSM-pakket is niet door de dealer geleverd, waarmee non-conformiteit van de auto dan ook vaststaat.
In de wet is neergelegd dat de consument een overeenkomst kan ontbinden, tenzij de afwijking van het overeengekomene gezien haar geringe betekenis, de ontbinding met haar gevolgen niet rechtvaardigt. Volgens lid 2 van het betreffende wetsartikel mag de consument pas overgaan tot ontbinding wanneer herstel en vervanging onmogelijk is of dit van de verkoper niet gevergd kan worden, danwel indien de verkoper niet binnen een redelijke termijn of zonder ernstige overlast tot herstel of vervanging is overgegaan. De kantonrechter stelt vast dat herstel of vervanging van het VSM-pakket niet gevergd kan worden nu dit praktisch onmogelijk is voor de dealer.
Voor de koper was het van groot belang dat de auto een VSM-pakket zou hebben. Dit gaf voor de koper, tezamen met de brandstofverbruikcijfers, de doorslag om tot de koop van de auto over te gaan. De koper heeft benadrukt dat zij bij het sluiten van de overeenkomst aan de dealer heeft meegedeeld dat zij in 2002 een motorongeluk met blijven letsel heeft gehad en dat zij daarom het van belang achtte dat de auto zou worden uitgerust met extra veiligheid, die voorzien werd door het VSM-pakket. Dit is door de dealer niet weersproken. Het feit dat het VSM-pakket een waarde vertegenwoordigd van € 100,00 ten opzichte van de verkoopprijs van € 20.250,00, dat de auto ook zonder het VSM-pakket voldoet aan de wettelijke eisen en dat het pakket slechts een geringe functionele waarde zou hebben, maakt volgens de kantonrechter niet dat hier sprake is van een afwijking van geringe betekenis. Voor de koper was het namelijk van groot belang dat de auto dit extra veiligheidsaspect had, hetgeen zij ook kenbaar heeft gemaakt aan de dealer. Op basis van onder meer deze optie is de koopovereenkomst tot stand gekomen. Dat betekent dat het VSM-pakket voor de koper essentieel was en de non-conformiteit in deze overeenkomst van een dermate groot gewicht is dat deze een ontbinding rechtvaardigt. Het betreft hier immers niet slechts de enkele kostprijs van de onderdelen maar de rijeigenschappen van de auto in gevaarlijke situaties. De kantonrechter komt dan ook tot de conclusie dat de vordering tot ontbinding reeds toewijsbaar is vanwege de afwezigheid van het VSM-pakket.
De kantonrechter ontbindt de koopovereenkomst met betrekking tot de Kia Rio en veroordeelt de dealer om aan eiseres de koopprijs van € 20.250,00 met rente en kosten terug te betalen.
Conclusie
Uit de besproken uitspraak volgt dat voor de beoordeling van de vraag of ontbinding van een koopovereenkomst van bijvoorbeeld een auto gerechtvaardigd is, niet alleen de geldswaarde van de ontbrekende eigenschappen van belang is. De rechter dient te beoordelen van hoe groot belang de ontbrekende eigenschap voor de koper was.
In het onderhavige geval was niet de enkele kostprijs van de onderdelen, maar de ontbrekende rijeigenschappen van de auto die een gevaarlijke situatie kan veroorzaken van belang.
Indien een koper van een auto aan de verkoper uitdrukkelijk mededelingen doet over de eigenschappen van de auto die voor haar van belang zijn, kan de verkopen hier niet aan voorbij gaan. Indien deze eigenschappen later ook blijken te ontbreken, zal aan de verkoper worden tegengeworpen dat voor hem duidelijk had moeten zijn dat de koper groot belang aan deze eigenschappen hechtte.
Met de voorgaande uitspraak is niet gezegd dat iedere ontbrekende eigenschap ontbinding van iedere koopovereenkomst rechtvaardigt, telkens zal op basis van de feiten en omstandigheden een afweging moeten worden gemaakt. Wel is duidelijk dat de waarde van de ontbrekende eigenschap niet van doorslaggevend belang is en dat autoverkopers hun oren open moeten houden als ze een auto verkopen.
De besproken uitspraak is te vinden op www.rechtsspraak.nl onder ECLI:NL:RBLIM:2013:9404.
Voor meer informatie of advies over dit onderwerp kunt u contact opnemen met ons kantoor (tel: 010-7504475 of e-mail info@thladvocaten.nl)
